Over de razzia (achtergronden)

Op 1 en 2 oktober 1944 is door de Duitse bezetters een razzia uitgevoerd waarbij een groot deel van de mannelijke inwoners van Putten is weggevoerd naar verschillende concentratiekampen. In totaal zijn 552 mensen om het leven gekomen.

In de nacht van 30 september op 1 oktober 1944 beschoot een verzetsgroep vanuit een hinderlaag een personenauto van de Duitse Weermacht.

In de auto zaten twee officieren en twee korporaals. Er ontstond een vuurgevecht. De twee korporaals ontsnapten. Eén van de officieren vluchtte (zwaar gewond) naar een boerderij in de omgeving. Hij werd overgebracht naar Harderwijk, waar hij de volgende dag stierf. De andere officier werd door de verzetsgroep gevangen genomen en meegenomen.

De verzetsgroep heeft hem, als gebaar van goede wil, de volgende dag weer vrijgelaten. Dit heeft de Duitsers er helaas niet van weerhouden wraak te nemen op de Puttense gemeenschap. Op last van generaal Friedrich Christiansen werd Putten door Duitse troepen omsingeld. Vrouwen en kinderen werden naar de kerk gedreven. En de mannen werden afzonderlijk opgesloten in een school en een eierhal.

De volgende dag zijn alle gevangen genomen mannen tussen 15 en 50 jaar weggevoerd. Zij gingen naar het concentratiekamp te Amersfoort. De vrouwen en kinderen zijn weer vrijgelaten.

Vrouwen en kinderen werden het dorp uitgedreven, waarna ruim 100 woningen in de brand werden gestoken.

Overzicht slachtoffers	Aantal
Weggevoerde mannen	659
Vrijgelaten in Amersfoort	58-
Weggevoerd naar Neuengamme	601
Onderweg uit de trein gesprongen	13-
Gearriveerd in Neuengamme	588
Na de bevrijding in Putten teruggekeerd	48-
In Duitse concentratiekampen omgekomen	540
Tijdens de razzia doodgeschoten	7+
	547
Kort na terugkeer overleden	5+
Totaal aantal slachtoffers	552

Ruim 200 slachtoffers kwamen om in concentratiekamp Neuengamme. De rest van de slachtoffers kwam om in bijbehorende werkkampen. Zoals Wedel, Husum, Ladelund, Engerhafe, Meppen-Versen. Ook kwamen Puttenaren om in Dachau, Mauthausen, Ravensbrück, Bergen-Belsen, Sandbostel of tijdens transporten.

De razzia heeft diepe wonden in de Puttense samenleving geslagen, die nog steeds niet geheeld zijn. Jaarlijks wordt onder grote belangstelling bij het monument De Vrouw van Putten een stille herdenking gehouden.

Gedachtenisruimte

In de Gedachtenisruimte wordt het verhaal van de razzia in woord en beeld weergegeven. In het gebouw is een aantal plaquettes aangebracht. Op de plaquettes staan alle namen van de omgekomen weggevoerde mannen.

• Adres: Dorpsstraat 127
• Openingstijden: elke dag van 10.00 tot 18.00 uur.

Jonge bezoekers beneden 12 jaar onder geleide toegang.

Stichting oktober 44

Meer informatie vindt u op de website http://www.oktober44.nl/.

Gedenkboek

Over de oorlog en de razzia in Putten zijn bij de boekhandel verschillende boeken te koop. Het officiële gedenkboek "Opdat het nageslacht het wete" is alleen bij de gemeente Putten te koop. Deze kunt u bij de Servicebalie in het gemeentehuis kopen of online bestellen.